قلعه گنج یکی از شهرهای تاریخی استان کرمان است که افزون بر بناهای تاریخی دارای آبشارها، رودها و دره‌ها است. این شهر با آب‌وهوای دل‌پذیری که در فصل بهار دارد جایگاه بایسته‌ای برای سفر می‌باشد. تنها هتل آن هتل چهار ستاره سنتی کپری در چهارصد کیلومتری جنوب شرق استان اشاره کرد.هتل پارسیان قلعه گنج به عنوان اولین هتل کپری جهان، به نوعی ساخته شده که دارای ۵ راهرو سنتی است و هر راهرو دارای ۶ باب اتاق کپری است. تمامی ۳۰ اتاق این هتل، تلفیقی از سنت و مدرنیته است و با در اختیار گذاشتن محیطی زیبا، تجربه جدیدی به گردشگران می‌دهد. نشانی هتل سنتی کپری قلعه گنج: شهرستان قلعه گنج، سر تک روبروی بنیاد، هتل کپری قلعه گنج .افزون بر هتل کپری در برخی روستاها مانند روستای کوهپایه‌ای کشیت با کوچه‌باغ‌هایی دیدنی و سرسبز و چشمه‌هایی جاری، اقامتگاه‌های بوم‌گردی نیز وجود دارد. روستاییان در این اقامتگاه‌ها و حتی خانه‌های محلی خودشان از مسافران با خونگرمی و گشاده‌رویی پذیرایی می‌کنند.

شهرستان قلعه گنج از شمال با شهرستان رودبار جنوب، از شمال غربی با شهرستان کهنوج، از غرب با شهرستان منوجان، از شرق با شهرستان دلگان استان سیستان و بلوچستان، از جنوب شرقی با شهرستان فنوج استان سیستان و بلوچستان و از جنوب با شهرستان بشاگرد استان هرمزگان همسایه است. شهرستان قلعه گنج در جنوب استان کرمان به فاصله ۴۰۰ کیلومتری از مرکز استان واقع شده‌است. وسعت آن ۱۰٬۴۳۸ کیلومتر مربع و طول آن ۳۹۰ کیلومتر می‌باشد و دارای ۳۹۰ پارچه آبادی و روستا است. ۸۰ درصد از روستاهای شهرستان قلعه‌گنج در حاشیه تالاب جازموریان و کانون بحرانی فرسایش بادی قرار گرفته‌اند. شهرک صنعتی قلعه گنج دارای کارخانجاتی چون تولید روغن زیتون، فرآوری خرما، رب صنعتی، شیر و فرآورده‌های لبنی است.

جاذبه‌های گردشگری قلعه گنج

چشمه آب گرم مرتفع علی

در سوی راست جاده قلعه گنج به منوجان، جایی در نزدیکی روستای چاه نوروز، یک چشمه آب گرم به نام چشمه‌علی قرار دارد. آب چشمه‌علی قلیایی بوده و دمای آن ۲۹ درجه سانتی‌گراد است. مردم روستای چاه نوروز برای آبیاری زمین‌های خود از آب این چشمه استفاده می‌کنند و البته باور دارند آب آن ویژگی درمانی هم دارد.

منطقه حفاظت شده مارز

منطقه حفاظت‌شده مارز، یکی از مناطق حفاظت‌شده ارزشمند در استان کرمان، واقع در حوزه آبریز جازموریان است. این منطقه با ویژگی‌های طبیعی و زیست‌محیطی ویژه خود، به‌عنوان یکی از مقاصد مهم برای حفظ تنوع زیستی و گردشگری طبیعی شناخته می‌شود. منطقه مارز، با داشتن بوم‌سازگان‌های گوناگون و مناظر خیره‌کننده، به مقصدی جذاب برای علاقه‌مندان به طبیعت و حیات وحش تبدیل شده است.

جایگاه جغرافیایی: منطقه حفاظت‌شده مارز در حوزه آبریز جازموریان قرار دارد و به دلیل موقعیت جغرافیایی ویژه خود، ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارد. این منطقه در فاصله‌ای مناسب از شهرها و مناطق اصلی قرار دارد که به‌سادگی می‌توان به آن دسترسی پیدا کرد.

آب‌و‌هوا: آب‌و‌هوای منطقه مارز در برخی از روزها معتدل است، به‌ویژه در فصل‌های پاییز و زمستان. در این فصل‌ها، دما به‌اندازه‌ای کاهش می‌یابد که شرایط مناسبی برای مهاجرت برخی از گونه‌های پرنده و دیگر حیوانات فراهم می‌شود.

پوشش گیاهی: پوشش گیاهی منطقه حفاظت‌شده مارز دربرگیرنده درختچه‌های گرمسیری و گیاهان بومی است. از جمله این گیاهان می‌توان به گز وحشی، انجیر و زیتون اشاره کرد. این گیاهان به‌ویژه در فصل‌های گرم سال، به تأمین منابع غذایی و زیستگاهی برای حیات وحش منطقه کمک می‌کنند.

تنوع زیستی: منطقه مارز میزبان گونه‌های گوناگونی از حیات وحش است. در فصل‌های پاییز و زمستان، این منطقه به‌عنوان محل مهاجرت هوبره‌ها شناخته می‌شود. دیگر حیوانات مهم که در این منطقه زندگی می‌کنند دربرگیرنده خرس آسیایی، سبزقبای هندی و خدنگ هستند. گوناگونی زیستی این منطقه نشان‌دهنده ارزش آن به‌عنوان زیستگاه طبیعی برای گونه‌های مختلف است.

از دیگر جاذبه‌های منطقه مارز می‌توان به جایگاه‌های زیر اشاره کرد

تپه کلات مالک: یکی از جاذبه‌های تاریخی منطقه مارز، تپه کلات مالک است. این تپه باارزش تاریخی و باستانی خود، به‌عنوان مکانی برای پژوهش‌های باستان‌شناسی و گردشگری تاریخی شناخته می‌شود.

زیارتگاه حضرت ابوالفضل (ع): این زیارتگاه مذهبی در منطقه مارز واقع‌شده و مورد توجه زائران و گردشگران قرار دارد. زیارتگاه حضرت ابوالفضل (ع) به‌عنوان یک مکان معنوی و فرهنگی، نقش مهمی در جاذبه‌های گردشگری منطقه ایفا می‌کند.

سنگ‌نوشته‌های تخت شاهو: سنگ‌نوشته‌های تاریخی تخت شاهو از دیگر مکان‌های دیدنی منطقه مارز هستند. این سنگ‌نوشته‌ها به‌ویژه برای علاقه‌مندان به تاریخ و باستان‌شناسی جذابیت دارند و اطلاعات ارزشمندی درباره تاریخ و فرهنگ منطقه ارائه می‌دهند.

گورستان‌های قدیمی: گورستان‌های قدیمی متعلق به روزگار پیش از اسلام نیز از دیگر جاذبه‌های تاریخی منطقه مارز هستند. این قبرستان‌ها به‌عنوان جاهایی برای مطالعه تاریخچه‌های فرهنگی و اجتماعی گذشته، مورد توجه قرار می‌گیرند.

منطقه حفاظت‌شده مارز با ویژگی‌های طبیعی، زیست‌محیطی و تاریخی خود، به‌عنوان یکی از مقاصد مهم برای حفاظت و گردشگری در استان کرمان شناخته می‌شود. تنوع زیستی غنی، پوشش گیاهی منحصربه‌فرد و مکان‌های دیدنی تاریخی، این منطقه را به مقصدی جذاب برای علاقه‌مندان به طبیعت و تاریخ تبدیل کرده است. با توجه به چالش‌ها و نیاز به مدیریت مناسب، حفظ و توسعه پایدار این منطقه می‌تواند به حفظ منابع طبیعی و ارتقاء گردشگری کمک کند.

آرامگاه شاهزاده ابوالقاسم

یکی از برجسته‌ترین جاهای دیدنی قلعه گنج بقاع شاهزاده ابوالقاسم معروف به زیارت بچه است که بسیاری از مسافران از آن دیدن کرده و دمی را به زیارت و استراحت می‌گذرانند. به همین جهت در این مکان امکانات رفاهی مانند پارک بازی، آلاچیق، مکان ذبح دام و… فراهم‌شده است.

رودخانه‌های شهرستان

رودخانه‌های فصلی این شهرستان از جمله جاذبه‌های گردشگری این منطقه هستند که نظر مسافران این ناحیه را به خود جلب کرده‌اند. همواره مسافران بسیاری مخصوصا در فصل بهار و ایام نوروز برای دیدن این رودهای زلال و لذت بردن از طبیعت سرسبز و نشاط‌آور مناطق کوهستانی مانند درباغ، دستجرد، کیشت و… به این شهرستان سفر می‌کنند. از جمله معروف‌ترین این رودها می‌توان به رودخانه رمشک، رودخانه پاسبین و رودخانه سورگاه اشاره کرد.

دشت‌ها و جنگل‌های منطقه

با سفر به این منطقه می‌توان از زیستگاه پلنگ ایرانی دیدن کرد. دره‌هایی که در میان کوه‌های سر به فلک کشیده قرار داشته و در آن‌ها جنگلی از درختان و درختچه‌های گوناگون همچون کهور و کنار وجود دارد. در این میان می‌توان به دره شهکهان در فاصله ۱۰۰ کیلومتری و جنگل پایابی در فاصله ۱۲ کیلومتری قلعه گنج اشاره کرد. دشت چاه‌باغ و مزارع گندم حاشیه رودخانه هلیل نیز در فصل بهار بسیار سرسبز و زیبا هستند.

آثار تاریخی

با توجه به اینکه پیشینه قلعه گنج کرمان به هزاره سوم پیش از میلاد بازمی‌گردد، اگر علاقه‌مند به آثار تاریخی باشید می‌توانید در این منطقه به شهر هزار هکتاری نهرندگان سفر کرده و از نقاشی‌های قدیمی روی سنگ در رودخانه مارز، تپه‌های باستانی تم‌سرخ، گنج‌آباد، چهل‌منی و… دیدن کنید. برای سفر زمینی به این منطقه نخست باید خود را به کرمان و سپس به شهرستان جیرفت برسانید. برای سفر هوایی ابتدا با هواپیما به بندرعباس رفته و سپس ازآنجا با خودرو به سفر ادامه دهید.  راهی که از فرودگاه بندرعباس تا آنجا طی خواهید کرد، نزدیک ۳ ساعت طول خواهد کشید و در درازنای راه چه بسا عبور گاه‌به‌گاه شترها و دیدن خانه‌های کپری خالی از لطف نباشد.

با توجه به اقلیم بیابانی و آب‌وهوای نیمه مرطوب، فصل بهار بهترین زمان سفر به این ناحیه است. به‌ویژه در نوروز سفر به این منطقه و اقامت در نخستین هتل کپری جهان می‌تواند در میان سفرهای نورزیتان تجربه جذاب و متفاوتی باشد.

در فصل سرد سال یا زمانی که هوا بسیار گرم است، نمی‌توانید به‌اندازه کافی از طبیعت و آب‌وهوای متبوع منطقه لذت ببرید. دمای این منطقه در تابستان تا ۵۲ درجه سانتی‌گراد نیز بالا می‌رود.